Numismatics

50 złotys – collector's coin – Treasures of Stanisław August – Jadwiga of Anjou

Moneta kolekcjonerska – 50 złotych; Skarby Stanisława Augusta – Jadwiga Andegaweńska

silver, mint, standard stamp, designed by Anna Wątróbska-Wdowiarska, Robert Kotowicz, Warszawa, 2014

Na awersie w centralnej części monety łaciński napis: LUDOVICI FILIA / TERTIOGENTIA / CORONATA IN REGINAM / POLONIAE A. D. 1384. D. 15 OCTOB: / NUPTA ULADISLAO / JAGELLONI / 17. FEBRUARI: A. D. 1386. / RUSSIAM RUBRAM A B / HUNGARIS OCUPATAM / POLON[IAE]: RESTITUIT. / OBIIT A. D. 1399. / AETAT[IS]: 28. Na dole – wizerunek orła ustalony dla godła RP rozdzielający na dwie części rok emisji: 20-14. W otoku napisy rozdzielone dekoracyjną perełką: RZECZPOSPOLITA POLSKA (kraj emitenta) i 50 ZŁ (nominał).Na awersie w centralnej części – profilowany wizerunek (popiersie w lewo) Jadwigi Andegaweńskiej, ukazanej w koronie zamkniętej. Poniżej sygnatura: H. Nad głową królowej półkolem napis: HEDEVIGIS. Obrzeże monety gładkie. Łaciński napis na awersie informuje m.in. iż królowa Jadwiga „Ruś Czerwoną zajętą od Węgrów Polsce przywróciła”, co miało miejsce wiosną 1387 roku. Na przyłączonym wówczas do Korony Królestwa Polskiego obszarze już wtedy istniała wieś Szczekarzów, czyli dzisiejsze miasto Krasnystaw. Emisję serii pt. „Skarby Stanisława Augusta” Mennica Polska S.A. rozpoczęła w 2013 roku.

Pierwowzorem była bita w mennicy warszawskiej od 1791 do 1797/1798 roku na zlecenie Stanisława Augusta Poniatowskiego seria „Poczet Królów Polskich” składająca się z 23 medali, wykonanych w złocie, srebrze i brązie. Jej autorami byli pochodzący z terenu Niemiec: Jan Filip Holzhaeusser (Holzhausser) i Jan Jakub Reichel. J. F. Holzhaeusser to najwybitniejszy medalier działający w Polsce w XVIII stuleciu. Do Warszawy przyjechał w 1765 roku na zaproszenie króla. W mennicy warszawskiej objął funkcję rytownika stempli do bicia monet (m.in. dukat koronacyjny z 1766 roku) oraz medaliera. Między 1790 a 1792 rokiem wykonał 11 medali z serii w tym królowej Jadwigi.

Po jego śmierci w 1792 roku prace kontynuował jego uczeń J. J. Reichel, który zaprojektował 12 medali. Ukazane na medalach wizerunki polskich królów nie były pracami oryginalnymi, gdyż za wzór do powstania 22 z nich posłużył cykl portretów namalowanych w latach 1768-1771 przez nadwornego malarza S. A. Poniatowskiego – Marcella Bacciarellego, które znajdowały się Pokoju Marmurowym na Zamku Królewskim w Warszawie. Wyjątek stanowił medal poświęcony Stanisławowi Leszczyńskiemu, gdzie wykorzystany został portret króla autorstwa prawdopodobnie Jana Bogumiła Plerscha. Dodatkowy 24 medal ma przedstawiać pomysłodawcę serii Stanisława Augusta Poniatowskiego i według zamierzeń autorów serii wzorowany będzie na medalu z epoki. Emitowane jako monety kolekcjonerskie bite są z czystego złota próby 999,9/1000, jak i czystego srebra próby 999/1000. Wartość nominalna monety złotej to 500 złotych, zaś srebrnej 50 złotych. Do tej pory serię projektowało troje autorów, tj.: Robert Kotowicz, Urszula Walerzak i Anna Wątróbska-Wdowiarska. Eksponat przekazany przez NBP do zbiorów w 2015 roku.

Author: Muzeum Regionalne w Krasnymstawie
Back
Najnowsze wydarzenia
Recent events
Wirtualne zwiedzanie
Virtual tour
Galeria
Krasnystaw Gallery
Wystawy
Exhibitions